Yağmurun Ölçüsü

 

Zuhruf Suresi’nin 11. ayetinde yağmur, belli "ölçü" ile inen bir su olarak tarif edilir. Ayet şöyledir:

"Ki O, belli bir miktar ile gökten su indirdi de, onunla ölü bir memleketi ‘dirilttik yaydık’; siz de böyle (kabirlerinizden diriltilip) çıkarılacaksınız." (Zuhruf Suresi, 11)

Ayette zikredilen "miktar" kelimesi yağmurun birkaç özelliğiyle birden ilgilidir. Öncelikle, dünyaya yağan yağmur miktarı hep aynıdır. Yeryüzünden bir saniyede 16 milyon ton suyun buharlaştığı hesaplanmıştır. Bu, aynı zamanda bir saniyede dünyaya yağan yağmur miktarıdır. Yani su, sürekli bir çevrim dengesi içinde, "bir ölçüye göre" dönüp dolaşmaktadır.

Yağmurun sahip olduğu ölçülerden birisi de düşüş hızıyla ilgilidir. Yağmur bulutlarının minimum yüksekliği 1.200 metredir. Yağmur damlasıyla aynı ağırlık ve büyüklükteki bir cisim bu yükseklikten bırakıldığında giderek hızlanarak yere yaklaşık 558 km/saatlik bir hızla düşecektir. Şüphesiz ki böyle bir süratle yere çarpan her cisim büyük bir tahribat yapar. Eğer yağmur da böyle yağsaydı tüm ekili dikili araziler mahvolacak, yerleşim birimleri, evler, arabalar büyük zarar görecek, insanlar geniş çaplı korunma önlemleri almadan dolaşamayacaklardı. Üstelik bu hesaplar sadece 1.200 metre yükseklikteki bulutlar içindir, oysa yeryüzünde 10.000 metre yüksekte de yağmur bulutları dolaşmaktadır. Bu tür bir yükseklikten düşen su damlası, normalde çok tahrip edici bir hıza ulaşabilir.

Ancak böyle olmaz; ne kadar yüksekten düşerlerse düşsünler, yağmur tanelerinin ortalama hızı yere ulaştıklarında sadece 8-10 km/saattir. Bunun sebebi ise, yağmur damlasının aldığı özel biçimdir. Bu biçim, atmosferin sürtünme etkisini arttıran ve belirli bir "limit" hıza ulaştığında daha fazla hızlanmasını engelleyen biçimdir. (Günümüzde paraşütler de bu teknik kullanılarak imal edilmektedir.)

Yağmurun "ölçü"leri bu kadarla da kalmaz. Örneğin, yağmurun yağmaya başladığı atmosfer katmanlarında ısı, sıfırın altında 40°C’ye kadar inebilir. Ancak yağmur asla buz kalıplarına dönüşmez. (Buza dönüşse, kuşkusuz yerdeki canlılar için ölümcül bir tehdit oluştururdu.) Bunun sebebi atmosferdeki suyun saf su niteliğinde olmasıdır; bilindiği gibi saf su çok düşük ısılarda bile kolay kolay donmaz.