GEBELİKTEN KORUNMA-KALICI YÖNTEMLER
Kadında cerrahi sterilizasyon
("tüplerin bağlanması")
Vazektomi
(Erkekte uygulanan Cerrahi Sterilizasyon)
Erkekte
sperm hücrelerinin testislerden depolandıkları bölgelere geçişinin cerrahi
yöntemlerle kalıcı olarak bozulması işlemidir. Bu işlem sonrasında ejakülasyon
esnasında boşalan sıvının dış görünüşünde hiç bir değişiklik olmaz, ancak
sıvıda sperm hücreleri olmadığından gebelik oluşmaz.
Bu
yöntemle sperm "kanallarında" ciddi hasar oluştuğundan tüplerin eski
haline getirilmesi çok zordur.
Koruyuculuk
Oranı ve Koruma Süresi
Koruyuculuk
oranı %100'e yakın olmakla beraber uygulanan yöntem ve bazı bireysel özellikler
nedeniyle çok nadiren gebelik oluşabilir (%1).
Koruyuculuğu
hemen başlamaz. Operasyon öncesinde depolanan spermlerin atılması için
genellikle 20 ejakülasyon (boşalma) gerekir. Koruma süresi ömürboyudur.
Uygulanması
|
En sık uygulama şekli lokal anestezi altında skrotum
(testisleri içinde barındıran kese) cildine yapılan ufak bir kesiden vaz
deferenslerin dışarı alınması ve bir kısmının kesilip çıkarılması ve kalan
uçların yakılması şeklindedir. 15-30 dakikalık bir anestezi süresi içerisinde
uygulanabilir. Hastanede kalmayı gerektirmez. |
Koruyuculuğun
başladığını anlayabilmek için bir kaç kez spermiogram (sperm sayımı) yapılarak
azospermi (sperm sayısının sıfır olması) durumu gözlenmelidir.
Kimlerde
Uygulanması Sakıncalıdır
İleride
çocuk sahibi olmak isteyip istemediği konusunda kararsız olan erkeklerde
uygulanmaz.
Eşin
rızası olmadan yapılan uygulamalarda eş boşanma söz konusu olduğunda
"çocuk sahibi olamama" nedeniyle haklı bir boşanma talebinde
bulunabilir.
Avantajları
Lokal
anestezi altında uygulanabilen emniyetli bir yöntemdir ve tek bir uygulamayla
kalıcı kontrasepsiyon sağlar.
Dezavantajları
Yaşam
şartlarındaki değişiklik nedeniyle yeniden çocuk sahibi olmak istediğinde
tekrar operasyon gerektirir. Bu operasyonlar maliyeti yüksek ve başarı şansları
düşük operasyonlardır.
Riskleri
Genel
olarak emniyetli bir operasyondur. Lokal anestezik maddeye karşı aşırı
duyarlılık dışında operasyon bölgesinde enfeksiyon, hematom (kan toplanması) ve
sperm granulomu gibi nadir yan etkiler %1 uygulamada görülür.
Yan
Etkiler
Önceleri
vazektominin ateroskleroz (damar sertliği) ve kalp krizi, testis ve prostat
kanseri gibi uzun dönemde oluşan yanetkileri olduğu düşünülmekteydi. Son
çalışmalar bunları doğrulamamaktadır.
Uyarılar
İleride
çocuk isteği oluşması ihtimalini çok iyi gözden geçirin. Eşinizin de mutlaka
onayını alın. Operasyon sonrasında koruyuculuk hemen başlamaz. Sperm
incelemesinde azospermi oluşana kadar ek bir korunma yöntemi uygulamak gerekir.
Özel
durumlar
Eşin
gebe kalması
Çok
ender görülen bir durumdur. Kanalların aldıkları tüm hasara karşın yeniden
birleşmelerine bağlı olarak ortaya çıkar. Operatör hatası pratik olarak mümkün
değildir ancak yine de bir etken olabilir.
Vazektomi
sonrasında yeniden çocuk sahibi olma arzusunun ortaya çıkması
Bu
zor bir durumdur. İleri derecede hasar görmüş kanalları tekrar geçirgen hale
getirme operasyonları başarı oranları oldukça düşük operasyonlardır. Başarı sağlanamazsa
ve çocuk arzusu devam ederse TESA veya MESA gibi yöntemlerle testisten
aspirasyon yoluyla sperm toplama yöntemlerine başvurmak gerekebilir.