Gebelik,
hemoroid oluşumunu ya da varolan hemoroidlerin yarattığı şikayetlerin
artmasını kolaylaştıran bir durumdur. Ancak alacağınız bazı önlemlerle
gebeliğinizi bu açıdan hiçbir sorun yaşamadan atlatmanız mümkündür.
Hemoroid nedir, belirtileri nelerdir?
Hemoroid (basur, mayasır) anüs ve rektum (kalınbarsağın son kısmı)
bölgesindeki toplardamarların bir tür varisidir. Varis, toplardamarlardaki
kıvrılmalar ve bölgesel olarak kan akımının ileri derecede yavaşlaması
sonucu cilde veya hemoroid durumunda mukozaya yakın toplardamarların
belirginleşmesidir. Bu belirginleşen toplardamar pakeleri
("toplulukları") dışkılama esnasında ve özellikle de kabızlık ve
dışkının sert olmasına bağlı ıkınmada kolaylıkla yırtılarak kanar.
Hemoroidin ilk belirtisi genellikle dışkılama esnasında görülen
taze kandır. Bu kanama genellikle kısa zamanda durur ancak her dışkılama
esnasında yineler. Kanama dışında görülen diğer belirtiler bölgede
dolgunluk ve özellikle dışkılamayla başlayan ve uzun süre devam eden ağrıdır.
Bunun dışında temizlik esnasında ele kitle gelmesi diğer bir belirti
olabilir. Hemoroidlerin içinde kan akımı ileri derecelerde yavaşladığından
bazı durumlarda damariçinde bir pıhtı oluşup damarın tümüyle tıkanmasına neden
olur. Bu durum çok şiddetli ağrıya yolaçar ve tedavi edilmediği sürece ağrı
devam eder.
Gebelikte hemoroidler kan kaybına yolaçarak demir eksikliği
anemisine neden olabilirler. 15 mililitre kan kaybı bir günlük demir
ihtiyacını tüketir.
Gebelikte neden hemoroid daha sık oluşur?
Gebelikte kan hacminin artmasına bağlı olarak özellikle vücudun
alt yarısında toplardamar içi basınç artmıştır. Büyüyen uterusun ana
toplardamarlara (vena cava inferior) baskı yapması bu basıncı daha da artırır
ve akım yavaşlar. Akım yavaşladığında yüzeyel toplardamarlarda varisleşme
ortaya çıkar. Progesteronun damar düz kaslarını gevşetici etkisi bu varisleşmeyi
kolaylaştırır. Sonuç olarak bacaklarda, vulvada ve anüs bölgesinde varisler
ortaya çıkar.
Hemoroid gebelikte en sık görülen varis şeklidir, bunu
bacaklardaki varisler takipeder. Vulva varisleri ise ender görülürler.
Varislerle
ilgili daha geniş bilgi almak için tıklayın.
Gebelikte hemoroid belirtileri için ne gibi tedaviler
uygulanabilir?
Hemoroid için temel olarak iki tedavi şekli vardır. Cerrahi
tedaviyle hemoroidlerin çıkarılması ve ilaçla tedavi. İlaçla tedavi de
belirtilerin şidetine göre bölgesel krem ve fitil uygulaması şeklinde
olabileceği gibi, ağızdan alınan uzun süreli tablet tedavisi şeklinde de
olabilir.
Gebelikte belirtiler tedavi gerektirecek kadar şiddetli olduğunda
ilk olarak lokal (bölgesel) tedavi tercih edilir. Bu tedaviye aşağıdaki önlemler
de eklendiğinde tedavi genellikle başarılı olur. Yanıt alınamayan
durumlarda gebeliğin üçüncü ayından sonra tablet şeklinde tedaviye geçilebilir.
Gebelikten sonra hemoroidlerde önemli derecede iyileşme meydana geldiğinden
cerrahi, gebelikte hemoroid tedavisi için son seçenektir.
Gebelikte anne adayının hemoroid sorunlarını
azaltmak için alabileceği önlemler nelerdir?
Kabızlığın önlenmesi: kabızlık dışkılama
esnasında daha çok ıkınılması nedeniyle hemoroid belirtilerini kötüleştiren
bir durumdur. Lifli gıdalarla beslenerek, bol su içerek, düzenli
egzersizlerle ve gerekli durumlarda ilaç kullanılarak kabızlık mutlaka önlenmelidir.
Kabızlık önlenmediği ve dışkılar yumuşatılmadığı sürece hiçbir hemoroid
tedavisi başarılı olamaz.
Pakelerin içeri itilmesi: Pakeler
(hemoroid "memeleri") bazen dışkılama sonrasında dışarı çıkar ve
orada kalırlar. Bu durumlarda parmağınızı vazelinle kayganlaştırdıktan
sonra bu pakeleri tekrar içeriye ittirmelisiniz. Dışarıda kalan pakeler içlerindeki
damarların daha kolay tıkanmasına ve kuruma nedeniyle daha çok ağrı oluşmasına
neden olur.
Kegel egzersizleri: bu egzersizler
perine kaslarını güçlendiren egzersizlerdir ve hemoroid tedavisinde ek bir önlem
olarak uygulanabilir. Günde en az 50-100 adet Kegel egzersizi yaparak bölge
kan akımının hızlanmasına yardımcı olabilirsiniz. Kegel egzersizi yapmak çok
basittir: bunu öğrenmek için bir parmağınızı vajinanın girişinden içeriye
hafifçe yerleştirdikten sonra kaslarınızla parmağınızı sıkıştırmayı
deneyin. Bu sıkıştırma hareketi Kegel egzersizidir. Bu egzersiz esnasında
perinede bulunan tüm kaslar bir bütün halinde çalışırlar.
Eczanede satılan oturma banyoları da belirtilerin
hafiflemesine yardımcı olur.
Hemoroidler normal doğuma engelmidir?
Hemoroidler normal doğuma nadiren engel olurlar. Ancak büyük
ve kolay kanayan hemoroidler zorlu bir doğumda aşırı ıkınmaya bağlı olarak
kanayabilirler ve doğum sonrası şiddetli ağrılara neden olabilirler. Bunun
için hemoroid tedavisinin doğum eyleminden çok önce başlanmasında fayda
vardır. Doğum sonrası hem hemoroidler hem de belirtileri hızla geriler. Tek
başına hemoroid varlığı vajinal doğum için bir engel değildir.
|