|
Soru
Merhaba doktor bey öncelikle böyle yardım amaçlı bir site
kurduğunuz için teşekkür ederim. Benim derdim şu: Ben dayımın kızıyla
evlenmeyi düşünüyorum. Korkum akraba evliliği sonucunda
sakat bir çocuğumuz olma ihtimali. Normal evlilikler sonucunda sakat bebek
oluşma ihtimali bizim durumumuzda ne kadar artıyor?
Cevap
Türkiye'de ve dünyanın birçok bölgesinde akraba evlilikleri
yaygındır.
Akraba evliliği ve özellikle sizin durumunuzda oldugu gibi birinci derece
akraba evliliği durumunda doğacak bebekte bedensel sakatlık oluşma riski
akraba olmayanların evlenmesinden doğacak çocuklarınkinden çok fazla
değildir. Ancak kalıtsal nitelikli bazı kan ve metabolizma hastalıklarinin
oluşma riski yaklaşık iki kat artmıştır.
Bu durumu şu şekilde açıklamak mümkündür:
Bir bireyin genlerinde belli bir hastalık için taşıyıcılık
olduğunu düşünelim. Bu durumda birey ebeveyninin yanlızca birinden hastalık
yapan geni aldığı için hastalığı genlerinde taşır ancak kendisi
hastalanmaz.
Yakın akrabalar arasında aynı hastalık genini taşıma olasılığı
yüksek olduğundan akraba evliliklerinde aynı hastalığı taşıyan iki bireyin
evlenme olasılığı artar. Akrabalık ne kadar yakınsa evlenen bireylerin aynı
hastalık genini taşıma olasılıkları o kadar yüksektir.
Bu yüzden bireyin yakın akrabalarından biriyle evlenmesi durumunda eğer
evlendiği bireyde de taşıyıcılık söz konusuysa bu durumda çocuğa kalıtım
kurallarına bağlı olarak hem anne hem de babadan bu hastalık geni
geçtiğinde çocukta hastalık belirtileri oluşur.
Eğer yanlızca anne ya da babadan taşıyıcı geni alırsa bu
durumda çocuk da taşıyıcı olur.
Özetle:
Belirli hastalıklarin genleri insan vücudunda bulunabilir ve birey bunları
hiç hastalık belirtisi göstermeden nesilden nesile aktarır.
Yakın akrabaların aynı hastalık genini taşıma olasılıkları akraba
olmayanlara göre daha yüksektir.
Aynı hastalık genini taşıyan akrabalar evlenirler ve hem anne hem de baba
tesadüfler sonucu çocuğa genleri aktarırsa çocukta hastalık belirtileri
oluşur.
Akraba evliliklerinden olma çocuklarda bedensel sakatlıklardan çok bazı
kalıtsal kan ve metabolizma hastalıkları daha yüksek olasılıkla gözlenir.
Üniversitelerin genetik kliniklerine başvurup bebeğinizde belli bir
hastalığın oluşma riskini öğrenme imkanınız var. Ancak bunun için
soyağacınızı önceden iyice araştırın. Gidebildiginiz kadar geriye giderek
yakın akrabalarınızda varsa ne gibi hastalıklar olduğunu araştırın ve
bunları kaydedin. Gebelik olustuğunda da tüm anomali tarama yöntemlerini
(ultrason ve üçlü test gibi) uygulayabilen doktorlara takibe gidin.
Soru
Kısa bir süre sonra gebe kalmayı planlıyorum. İşyerimde bütün
gün bilgisayar başında çalışıyorum. Bu durumun herhangi
bir riski var mı ?
Cevap
Bilgisayar başında uzun süre oturan anne adaylarının
gebeliklerinde belağrısı şikayetlerinin daha fazla olduğu benim kendi
izlenimim. Yani bilgisayarın kendisinin şu ana kadar saptanmış olan bir
zararı yok, ancak gebelikte ağırlık merkezi değiştiğinden uzun süreli
oturmaya bağlı olarak bel problemleri gelişebilir. Önerim gebe kaldığınızda
mümkün olduğunca kendinize dinlenme aralıkları yaratmanız, koltuğunuz ortopedik
değilse bunu değiştirmeniz ve koltuğunuz belinizi kavramıyorsa arkanıza
sert bir yastık yerleştirerek aradaki boşluğu doldurmanız. Her ne
kadar bilgisayar kullanımı konusundaki araştırmalar gebeiik üzerinde
zararlı bir etki olmadığını gösteriyorsa da ek önlem olarak bilgisayar
ekranınıza koruyucu filtre yerleştirebilir, odanızdaki diğer kullanıcıların
da aynı şeyi yapmalarını isteyebilirsiniz.
Soru
Gebelikte oluşan çatlakları
nasıl en aza indirebileceğimi öğrenmek istiyorum.
Cevap
Gebelikte çatlak oluşumu ön planda cildin kollajen yapısıyla
ilgili ve kalıtsal olarak belirlenmiş bir olaydır. Ancak yine de sizin
yapabilecekleriniz elbette var; Doktorunuzun önerisine göre
beslenmeniz ve "aşırı" yere kilo aldığınızı farkettiyseniz
besleyici özelliği olmayan karbonhidratlı ve yağlı yiyeceklerden kaçınmanız
birinci kural. Bunun yanısıra özellikle gebelikte çatlak oluşumuna
açık olan bacak, kalça, karın ve göğüs bölgesinin badem yağı gibi bitkisel
içerikli doğal yağlarla günlük masajı ve daha iyisi piyasada satılan
gebelikte kullanıma uygun yine bitkisel içerikli bazı kozmetik jel ve
kremleri doktorunuzun önerisiyle düzenli olarak kullanımı da etkili
olabilir.
Soru
Yaşım 25, 12.gebelik haftası, hiç doğum yapmadım.Bebeğin
cinsiyeti kaçıncı haftada belli olur?
Cevap
Ultrasonun çözünürlüğüne göre, bakan kişinin tecrübesine göre
ve nihayet bebeğin ultrason incelemesi esnasındaki pozisyonuna göre
değişmek üzere 14. gebelik haftasından itibaren cinsiyet belirlenebilir.
Ancak cinsiyet en sık 18. haftadan itibaren belirlenebilmektedir.
Soru
1-ben daha yeni bir hamileyim. Karnımda ve kasıklarımda
bazen aşırıya varan ağrılar oluyor nedendir?
2-hamileyenken saç boyatmak ve perma yaptırmak
sakıncalımıdır?
3-kaç aydan sonra kendime bir doktor seçip sürekli kontrol olmam gerekiyor
Cevap
Gebeliğin ilk saptandığı andan itibaren doktor kontrollerine
başlamanın sayısız yararı vardır ve bu birçok nedenden ötürü tıbben
gereklidir. Gebelikte saç boyatma konusunda şu anda elimizde varolan
verilere dayanarak saç boyatma işleminin birinci trimester sonuna (3. ay
sonrasına) ertelenmesi gerektiğini söyleyebiliriz. Zira boyama işleminde
kullanılan kimyasal maddelerin fetus üzerindeki etkileri konusunda elimizde
yeterli veri yoktur. Perma işleminde ise çok fazla sayıda kimyasal
madde kullanıldığından en ideali permanın doğum sonrasına bırakılmasıdır.
Kasık ve karın ağrınız için en kısa zamanda doktor kontrolünden
geçmelisiniz. Ayrıntılı Bilgi İçin Tıkla
Soru
yaş:27, 34 hafta, ilk doğum. Benim sorum uykuda yatış
pozisyonu. Yatakta pek rahat ettiğim söylenemez, çok rahat
olmayıda beklemiyorum zaten. Genelde sol tarafın üzerine yatılması
öneriliyor. Bunun sebebininde plesantanın sağda olduğu söyleniyor. Ama ben
sol tarafıma yattığımda pek rahat değilim. Doktorum ultrasound sonuçlarına
göre plesantanın sol lateralde olduğunu söyledi sebep bu olabilirmi?
Cevap
Uykuda yatış pozisyonu konusunda ilk önerimiz sol yana
yatılması. Zira büyüyen uterusun ana toplardamarlara damarlara bası
yapmasını engelleyen en iyi pozisyon budur. Plasentanın yerleşimiyle hiç
ilgisi yoktur. Sol yanınıza yatarken karnınızın altına bir yastık koymayı deneyin.
Başka bir öneri de yastığı bacaklarınızın arasına almanız. Yine rahat
uyuyamıyorsanız sağ yanınıza yatmayı deneyebilirsiniz. Sırtüstü yatış
pozisyonunu pek önermiyoruz, zaten anne adaylarının da çoğu bu pozisyonda
rahatsızlık çektiklerini ifade ediyorlar. Uykusuzluk çekmenizin nedeni
gebelikte salgılanan hormonlar da olabilir. Gece yatmadan önce bir bardak
ılık süt içmeniz faydalı olabilir.
Soru
2 aylık bir bebeğin 3.5 saatlik bir uçak yolculuğu yapmasında
sağlık veya başka bir açıdan sakınca var mıdır?
Cevap
Bebeğiniz sağlıklı ise yolculuk yapmasında sakınca yoktur.
|
