Bebekler neden anomalili doğar?
Yenidoğan bebeklerin yaklaşık %3'ünde doğumda yapısal ya da işlevsel
bir anomali (kusur, sakatlık) bulunur. Bu anomalilerden bir kısmında neden
belirlenebilirken, büyük bir kısmında neden olan etken ya tahmin edilebilir
ya da bilinemez.
Bazen doğumda bariz olmayan işlevsel anomaliler bebeğin
yaşı ilerledikçe ortaya çıkabilmektedir (zeka geriliği, ya da bazı içorgan
hastalıkları gibi). Bu anomaliler de hesaba katıldığında yenidoğan bir bebeğin
anomalili doğma olasılığı %6-7'ye kadar çıkabilmektedir.
Doğumsal anomaliler yaşamın ilk bir yılındaki ölümlerin başta
gelen nedenidir.
Erken doğan ve/veya ölü doğan bebeklerde de bedensel sakatlıklara
sıklıkla rastlanmaktadır.
Günümüz bilgilerine göre bebekte anomali yaratan etkenlerin yüzdesel
dağılımı şu şekilde özetlenebilir:
Genetik nedenler
Anomalili doğan bebeklerin %20-25'inde genetik bozuklar saptanır.
Bu kromozomal bir bozukluk olabileceği gibi (Trizomi 21 yani Down sendromu
gib) tek bir gen bozukluğuna bağlı olarak da yapısal anomaliler meydana
gelebilir.
Bebeğin intrauterin (rahimiçinde) geçirdiği enfeksiyonlar
Anomalili doğumların %3-5'inde etken anne adayının geçirdiği
ve bebeğe de bulaşan enfeksiyonlardır. Bunlar arasında en önemlileri toksoplazma,
rubella, sitomegalovirüs
ve sifilizdir (frengi).
Anne adayının hastalıkları
Anne adayının kronik hastalıkları %4 oranında anomalili bebek
doğmasına katkıda bulunur. Bunlar arasında en önemlileri anne adayında şeker hastalığı
ve epilepsi (sara) hastalığıdır.
Anne adayının kullandığı ilaçlar,
alkol ve diğer
alışkanlıklar, maruz kalınan radyasyon
Bu grupta yeralan etkenler sakat doğumların %1'inden
daha azını oluştururlar!
Bilinmeyen nedenler
Sakat bebek doğmasında %70 oranında sorumlu olan etken
belirlenemez. Muhtemelen sözkonusu olan ve henüz aydınlatılamamış olan
etken, bebeğin kalıtımsal (genetik) özelliklerin yarattığı eğilim nedeniyle
bebekte kolaylıkla sakatlık anomali yaratabilmektedir.
|