John Knox
Presbiteryenler
http://dunyadinleri.com/presbiteryen.html
Prespiteryenler: piskoposluğu reddeden “ İhtiyar Meclisi” tarafından
yönetilen Kalvinist Sistem Protestanların yer aldığı Reforme Kilise mensuplarına
verilen addır.
Onlar, Presbiteryanizmin havariler tarafından vaaz’edilmiş bir sistem olduğunu
kabul ederler. Modern Presbiteryan Kilisesi, reformdan etkilenmiş ve dini
muhtariyet kazanmıştır. Bu hareket, İsviçre’li U. Zwingli (1484 – 1531)
tarafından ortaya atılmış, Fransız J. Kalvin (1509 – 1564) tarafından da
geliştirilmiş ve 1572 yılında Kraliçe Elizabet devrinde de İngiltere’ye girmiş,
çeşitli tartışmalara yol açmıştır.
Presbiteryen Kilisesi (Miles City -Montana)
Bu kilise “Presbiter” diye adlandırılan “yaşlılar, kıdemliler” tarafından
yönetildiği için bu ismi almıştır.
Disiplin Kitabı’nda geçen Kilise düzeninin kurallarını ve yazılı iman ikrarını
kabul eden yönetici ihtiyarlarla öğretici ihtiyarlardan (papaz:minister) oluşan
mahalli bir heyete ruhani niteliği olmayan bir kimse başkanlık eder. Mahalli
heyetlerin üstünde belirli bir bölgede Presbiteri denilen ve piskopos görevi
üstlenen bir üst idare merkezi bulunur. Bu merkezi her alt topluluktan seçilmiş
birer temsilci ile öğretici ihtiyarlar yürütür. Papaz görevi yapan ihtiyarları
seçmekte bu kurulun işidir. Bu Presbiterilerin üzerinde de bir genel meclis
bulunur. Bu idare şekli 17. yüzyıl İsviçre Şehir – Devlet Sistemi’nden
örneklenmiş ve değişik ülkelerde de benimsenmiştir. Bir Katolik rahibi olan John
Knox (1505 – 1572) İskoçya’da Presbiteryen Kilisesi’ni kurmuştur. Daha sonra
İrlanda, Galler, İngiliz Dominyonları, Amerika vb. ülkelerde de faaliyetler
başlamıştır. İngiltere’de Presbiteryenler baskı görmüşlerdir.
Presbiteryen Kilisesi (New York)
Presbiteryenlerin temel doktrinleri, 1643 – 1644 yılları arasında İngiltere’de
“Westminster Asamblesi” tarafından tespit edilmiş, “Westminster İman İkrarı”nda
açıklanmıştır. Bu, Presbiteryen Kiliseleri’nde dogmalar konusunda ihtilaflar
bulunmasına rağmen, ayin ve törenlerindeki kolaylık ve sadelik hepsinde aynıdır.
Mabedleri gösterişsizdir. İlahiler, Kitab-ı Mukaddes’ten alınmaktadır. Tanrı’ya
dua ve ibadetleri gizli bir şekildedir. Daha çok ilk kiliseleri ve ilk
Hıristiyanları taklit etmeye çalışırlar.