Hased etmek

Sual: Hased nedir?

CEVAP

Hased, bir kimsenin hayırlı bir işi veya evi, malı, mülkü, ilmi olsa, o kimseden bunların gitmesini, onda olmayıp, kendinde olmasını istemektir. Onda olduğu gibi kendisinde de olmasını istemek hased olmaz. Buna gıpta etmek, imrenmek denir. Günâh değildir.

Başkasının, kendinden üstün olan herşeyini kıskanan, ya’nî ondaki üstünlüğün, yalnız kendinde olmasını isteyene, kıskanç denir. Bu hâl, en kötü huylardan biridir. Kıskanç insan, ömrü boyunca rahatsız insandır. Böyle insan, kendinden aşağı olan insanı görmez de, kendinden yüksek ve varlıklı insanın herşeyini görür ve onu kıskanır. Kıskanç insan, Allahü teâlânın kendisine verdiği şeylere râzı olmayan insan demektir. Allahü teâlânın verdiğine râzı olmayan insandan, Allahü teâlâ da râzı olmaz. Allahü teâlânın bir insandan râzı olmaması ise, felâketlerin en büyüğüdür. Artık o insan, dünyada da, âhırette de zarardadır.

Bunun için, kendisinde kıskançlık ve hased duygusu olduğunu gören, bu kötü huyundan sıyrılmalıdır. İnsanlar, kendilerini ıslâh edebilirler. Kıskançlıktan kurtulanlar rahat ve huzûra kavuşur. Bu iş, zenginlik ve fakîrlik işi değildir. Bu iş, kalbin zenginliği ve fakîrliği işidir.

Kusûrları görmeyiniz

Hadîs-i şerîflerde buyuruldu ki:

(İnsanların gizli şeylerini araştırmayın, kusûrlarını görmeyin, düşmanlık ve hased etmeyin, birbirinizi kardeş gibi sevin, çekiştirmeyin. Müslüman Müslümanın kardeşidir, ona zulmetmez, yardım eder. Onu, kendinden aşağı görmez.) [Buhârî]

(Mü’min, gıpta eder, imrenir; münâfık ise, hased eder.) [İ. Mâverdî]

(Mü’minin kalbinde îmânla hased bir arada bulunmaz.) [Beyhekî]

(Müslümanlar hayırlı olur. Hased edince hayr kalmaz.) [Taberânî]

(Hasedden kurtulmak zordur. Hased ettiğiniz kimseyi incitmeyiniz!) [İ.Ahmed]

(Hasedden sakınınız! Ateş odunu yakıp yok ettiği gibi, hased de hasenâtı yok eder.) [Ebû Dâvüd]

Hased etmek, Allahü teâlânın takdîrini değiştirmez. Hasetçi, boşuna yorulur, üzülür. Üstelik büyük günâha girmiş olur. Hasedin, hased edilene dünyada ve âhırette hiç zararı olmaz. Üstelik faydası olur. Hiçbir hasetçi murâdına kavuşmamıştır. Hased, sinirleri bozar, ömrün kısalmasına sebep olur. Esma’î diyor ki, 120 yaşındaki bir köylüye çok yaşamasının sırrını sordum, hiç hased etmediğini söyledi. Hased edilene, dünya ve âhırette, hiç zarar olmaz. Hased edenin ömrü üzüntü ile geçer. Hased ettiği kimsenin ni’metlerinin azalmadığını, hattâ arttığını görerek, sinir krizi geçirir. Hasedden kurtulmak için, ona hediye vermeli, ona karşı tevâzu göstermeli ve onun ni’metinin artması için duâ etmelidir. Doğru olan bir şeyi kabûl etmemeye inat denir. İnat, karşımızdakini aşağı görmek, ondan nefret etmek, ona düşmanlık beslemek, hased etmek gibi sebeplerden meydana gelir. Hakkı, düşmanımız da söylese kabûl etmeliyiz!

Hadîs-i şerîfte buyuruldu ki: (Allahın en sevmediği kimse, hakkı kabûl etmekte inat edendir.) [Buhârî]

geri    islamahlakı    ileri