|
Sezeryan nasıl bir ameliyattır?
Yukarıda anlatıldığı gibi gebeliğin herhangi bir döneminde
çok önceden elektif sezeryan kararı verilebilir ya da gebelik veya doğum
eylemi esnasında acil sezeryan kararı verilebilir. Acil sezeryan demek,
bebeğin ya da anne adayının hayatının tehlike altında olması nedeniyle kısa
süre içinde bebeğin doğurtulması demektir. Bu süre kordon sarkması gibi çok
acil durumlarda dakikalarla ifade edilebilir. Bu durumlarda ameliyat ekibin
hızla toparlanması, anestezinin hızla verilmesi ve bebeğin hızla doğurtulması
gerekir. Anestezi ve ameliyatla ilgili istenmeyen durumların en sık oluştuğu
durumlar bu acil durumlardır. Diğer acil sezeryan şekillerinde ise
sezeryana bağlı istenmeyen durumları engellemek için yeterli süre
genellikle vardır. Sezeryan operasyonunun kendisinden ve anesteziden
kaynaklanan istenmeyen durumların en az görüldüğü durumlar ise elektif
olarak uygulanan operasyonlardır. Ancak günümüzde anestezi teknolojisi ve
ameliyat tekniğinin ilerlemiş olması ve anestezi ve ameliyat ekibinin tecrübesiyle
en acil ameliyatlar bile başarılı bir şekilde sonuçlanmaktadır.
Bir sezeryan operasyonu şu şekilde seyreder:
Ameliyat hazırlıkları
Aşağıda genel anestezi ile gerçekleştirilen
elektif bir sezeryan operasyonu anlatılmaktadır.
Planlı bir sezeryan için doktor tarafından
genellikle 39. gebelik haftasına rastlayan bir günde randevu verilir.
Gebeliğin başından itibaren antenatal kontrollere düzenli olarak gelen bir
gebede gebelik haftası konusunda yanılma riski yoktur. Randevu gününden bir
kaç gün önce anesteziyi verecek doktor anne adayının muayenesini yapar.
Randevu gününden önceki gece yarısından itibaren birşey yiyip içilmemeli,
sabah kalkınca da kahvaltı etmeden ve hiç bir şey içmeden hastaneye
gidilmelidir. Hastanede rutin muayeneler yapılır ve eksik kalan tetkik
varsa tamamlanır. Pelvik muayene (tuşe) yapılmayabilir.
Anne adayına lavman yapılır ve ameliyat kıyafetleri
giydirilir. Barsaklar tümüyle boşaltıldıktan sonra anne adayı son kez
tuvalete gider ve ameliyathaneye alınır. Bazı durumlarda idrar sondası takılması
gerekebilir. Ancak genellikle bu sonda ameliyattan sonraki ilk gün çıkarılır.
Ameliyathane nasıl bir yerdir?
Ameliyathane, içinde ortada bir ameliyat masası,
masanın baş kısmında anestezi vermeye yarayan bir cihaz ve çok sayıda dolap
ve çekmecenin bulunduğu bir odadır. Masanın tam tepesinde ameliyat sahasını
aydınlatmaya yarayan büyük lambalar bulunur. Genellikle ameliyathanede
hafif bir müzik çalar. İçeride anestezi verecek olan doktor hazırlıklar
yapmaktadır. Maskeli ve steril yeşil ameliyat kıyafeti giymiş bir hemşire
ameliyatta kullanılacak olan malzemeleri hazırlamakta ve yine maskeli bir
personel oraya buraya koşuşturarak istenen malzemeleri temin etmektedir.
Anestezi doktoru ve ameliyathane personeli sizi ameliyat masasına yatırır.
Anestezi doktoru size bir serum takar, göğüs kafesinizin üzerine kalp monitörüne
bağlanmanız için yuvarlak bantlar yapıştırır ve bu bantlara bağlantı
kabloları iliştirilir. Birden ameliyathanede kalp atışlarınıza tekabül eden
sinyaller duymaya başlarsınız. El işaret parmağınıza da bir alet takılır ve
bu aletten de kanınızdaki oksijen durumu kontrol edilir. O sırada operatör
ve yardımcısı maskeli bir şekilde ve ellerini yıkayarak içeri girer.
Ameliyathane hemşiresi onlara ellerini kurulamak için birer havlu uzatır.
Daha sonra operatör ve yardımcısı da steril yeşil kıyafetlerini giyer.
Personel sizin karnınıza kadar olan kısmınızı açar.
Karnınız ve bacaklarınızın üst kısımları antiseptik bir maddeyle boyanır.
Bu işlem ameliyatlarda genelde hasta uyuduktan sonra yapılmasına karşın
sezeryanda bebeğin anestezik ilaçlara gereksiz yere maruz kalmasını
engellemek için siz uyumadan önce yapılır. Bu işlemde biraz üşüyebilirsiniz.
Daha sonra üstünüz steril yeşil örtülerle kaplanır. Operatör genellikle sağınıza,
yardımcısı solunuza geçer. Anestezi doktoru size damardan bir iğne yapar, gözleriniz
ağırlaşır ve uyursunuz.
İyi uykular....
Siz damardan verilen ilaçla uyuduktan sonra daha
derin uykuya dalmanız amacıyla anestezi doktoru tarafından ağzınızdan nefes
borunuza uzanan entübasyon tübü adı verilen özel bir tüp yerleştirilir ve
yine damardan verilen bir ilaçla kaslarınızın tümünün işlevi durdurulur.
Kas işlevleri durunca artık sizin solunum faaliyetlerinizi elindeki siyah
"balon" ile anestezist devralmıştır. Entübasyon tübünden size
anestezik madde ve oksijen verilir. Kalp fonksiyonlarınız ve kanınızdaki
oksijen düzeyi tamamen kontrol altındadır. Anestezist operatöre "tamam
başlayabilirsiniz" mesajını verince operasyon başlar.
Ameliyat
Karnınızın alt kısmına, iç çamaşır izinize gelen
yerde cilde yaklaşık15 santimetre uzunluğunda yatay bir kesi yapılır. Bu
kesiye Pfannenstiel insizyonu adı verilir. Eğer uterusta klasik insizyon
planlanmışsa bu durumda göbeğin hemen altından başlayan dikey bir kesi yapılır
|
|
Birinci resimde
Pfannenstiel insizyonu görülmektedir. Sezeryanda en sık bu cilt kesisi
uygulanır.
İkinci resimde ise göbekaltı dikey kesi görülmektedir.
Nadiren uygulanan bir cilt kesisidir.
|
Cilt kesildikten sonra ciltaltı yağ tabakası da
kesilerek kasları saran koruyucu kılıfa ulaşılır. Kılıf kesilir ve karın
kasları kesilmeden yanlara doğru ayrılarak periton'a (karıniçi organları örten
zar) ulaşılır. Periton da kesilir ve uterusa ulaşılır. Uterusun alt
segmentine yatay olarak bir kesi yapılır ve bebeğin çıkmasına yetecek büyüklükte
yaklaşık 10 cm'ye genişletilir. Bu kesiden bebek doğurtulur. Bazı özel
durumlarda uterus gövdesine dikey kesi (klasik insizyon) uygulanır.
Bebek kordonu kesildikten sonra bebeği almaya
gelen çocuk doktoruna ya da bebek hemşiresine teslim edilir. Plasenta elle çıkarılır.
Daha sonra kesilen katlar tek tek dikilir ve cilt tabakasının içine dıştan
sadece uçları görünen "estetik dikiş" konarak operasyona son
verilir. Bazı durumlarda estetik dikiş yerine tek tek dikiş koymak
gerekebilir. Cildin dikilmesi esnasında anestezist sizi çoktan uyandırmaya
başlamıştır. "Lütfen nefes alın, ameliyatınız bitti" gibi sözler
duyarsınız. Tümüyle ayılıp kendi kendinize rahat nefes alabilir hale
geldikten sonra odanıza götürülmek üzere servis personeli tarafından alınırsınız.
Tebrikler!!
Bu işlemler karışık gibi gözükse de uyuduğunuz
andan itibaren özel durumlar oluşmazsa yaklaşık 20-30 dakika gibi bir sürede
ameliyatınız tamamlanmış olur.
Servise yarı uyanık bir halde geldikten yaklaşık
bir saat sonra artık olayları algılamaya başlarsınız. Anestezik maddelerin
artıkları bazı hoş olmayan kokular duymanıza neden olabilir ve boğazınızda
entübasyon tübünün takılmasına bağlı olarak bir dolgunluk
hissedebilirsiniz. Eliniz genellikle ameliyat bölgesine dokunmak ister, bu
bölgede bir sızlama duyabilirsiniz. Ancak servis hemşiresinin yaptığı ağrı
kesicinin etkisi dakikalar içinde başlayacak ve bu rahatsızlık hissi
azalacaktır. Daha sonra odanızda sizden başka birilerinin olduğunu görürsünüz.
Bu kişiler sizin ameliyattan çıkmanızı dört gözle bekleyen
sevdiklerinizdir. Bir de ağlayan oldukça ufak birisi daha vardır.
Anestezinin etkisinde olduğunuzdan rüya gördüğünüzü sanabilirsiniz ama bu
sizin bebeğinizdir...
|
